Nie jednej z nas zdarzyło się, że perfumy, które pięknie pachniały po rozpyleniu na tester czy zakrętkę w drogerii, okazywały się niezbyt trafnym zakupem. Aromat szybko wietrzał lub zupełnie zmieniał swoje oblicze tworząc na skórze woń, która drażniła nasz nos. Kto jest tutaj winowajcą? Nuty zapachowe.

Alchemia perfum, czyli o tym, czym są nuty zapachowe

Renomowane perfumy to prawdziwe działa sztuki zaklęte w eleganckich flakonikach. Tworzą je osoby popularnie określane „nosami” z mieszanek starannie dobranych olejków eterycznych i substancji utrwalających (najpopularniejszym utrwalaczem jest piżmo). Proces produkcji łączy zaawansowaną chemię z wyjątkowym wyczuciem zapachów – znajomość trwałości i budowy substancji, pozwoli stworzyć mieszankę, ale nie zagwarantuje, jakie wzbudzi ona odczucia w ludziach.

Perfumy są stworzone z kompozycji zapachowych. Poszczególne kompozycje (połączenie składników) to nuty zapachowe. Takie wonie rozwijają się po kontakcie preparatu ze skórą. Poszczególne substancje mają bowiem różną trwałość – uzależniona jest ona od szybkości parowania konkretnego komponentu. Aromat powoli się rozwija (pod wpływem ciepła skóry, czyli pulsującej krwi), uwalnia i jest wyczuwalny dla otoczenia. Substancje z czasem wietrzeją i znikają.

Współczesne koncerny perfumeryjne stosują strukturę składającą się z 3 różnych nut zapachowych. Są to nuty:

•  głowy
•  serca
•  bazy

Nuta głowy

Górną nutą zapachową jest nutka głowy. To właśnie substancje tworzące tą kompozycję czujemy, gdy otworzymy dowolną buteleczkę z perfumami. Producenci dbają o to, aby nuta głowy była intensywna i kusiła wyjątkowym aromatem. Stanowi ona bowiem wizytówkę produktu i przekonuje klienta do zakupu. Musimy jednak pamiętać o tym, że górna kompozycja w ogóle nie rozwija się na naszej skórze. Zapach ten bardzo szybko się więc ulotni w kontakcie z powietrzem. Nuta głowy może całkowicie wywietrzeć nawet po kwadransie od spryskania skóry czy włosów perfumami (najdłużej utrzymuje się około 30 minut).

W nutkach głowy producenci wykorzystują substancje lotne (szybko podlegają one procesowi parowania). Najczęściej stosowane są orzeźwiające zapachy owocowe. W nucie głowy wielu perfum możemy znaleźć aromaty cytryny, pomarańczy, limonki, mandarynki, melona, arbuza, ananasa. Popularne są również zapachy ziołowe – zielona herbata, tymianek czy lawenda. W niektórych kosmetykach możemy również trafić na aromat jodły, ogórka, kaktusa. Rzadziej pojawiają się nutki zielonego pieprzu.

Nuta serca

Średnią kompozycją zapachową w strukturze nowoczesnych perfum jest nuta serca. Nie wyczujemy jej tuż po otwarciu buteleczki z kosmetykiem. Powinna pojawić się jednak po około 10 - 15 minutach od spryskania nadgarstków. Kompozycje zapachowe, które tworzą tę nutę utrzymują się na skórze do 2 godzin, następnie stopniowo przechodzą w aromat bazowy. Składniki tworzą tutaj cały bukiet, który można określić kwintesencją perfum. Producenci wykorzystują komponenty o średniej lotności. Ciekawostką jest to, że w markowych, esencjonalnych perfumach z wyższej półki (tych najlepszych) zapachy z nuty serca możemy wyczuwać nawet po 4 godzinach od spryskania się preparatem.

W nutach serca dominują przede wszystkim zapachy kwiatowe. Producenci często wykorzystują aromat:

•  róży
•  jaśminu
•  bzu
•  konwalii i fiołka
•  gardenii
•  lotosu
•  lilii
•  magnolii
•  hiacyntów
•  narcyzów

Są to lekkie, bardzo romantyczne aromaty. W niektórych perfumach (przede wszystkim orientalnych i szyprowych) w nucie serca można wyczuć także kardamon, cynamon, imbir czy cyprys.

Nuta bazy

Ostatnią, górną kompozycją zapachową każdych perfum jest nuta bazy (podstawy). Tę nutę tworzą najtrwalsze olejki eteryczne oraz specjalne utrwalacze (syntetyczne lub naturalne). Nuta bazy rozwija się na skórze po około 20-30 minutach. Tworzą ją substancje o najmniejszych właściwościach lotnych, dzięki temu kompozycja zapachowa utrzymuje się nawet przez 8 godzin od momentu spryskania ciała.

Ciężkie składniki nuty bazy wcale nie mają najintensywniejszego zapachu. Jednak długo utrzymują się one na skórze i przedłużają trwałość perfum. W kompozycjach królują aromaty drewniane, zwierzęce, balsamiczne, skórzane. Producenci chętnie wykorzystują cedr, paczulę, olejki z drzewa sandałowca, piżmo, mech dębowy (jest podstawą perfum szyprowych). W perfumach orientalnych możemy trafić również na kadzidło, mirrę, balsam Peru, ale także na słodkie migdały, wanilię, miód czy lekko gorzkie kakao lub kawę.